Textielboekentips: Alles over weven

20 September 2024

Ben je op zoek naar inspiratie voor je volgende weefproject? Of wil je leren weven? In de uitgebreide bibliotheek van het TextielMuseum vind je oneindig veel inspiratie en informatie. We hebben een collectie van 20.000 boeken, tijdschriften, stalenboeken en meer, allemaal gewijd aan de veelzijdige wereld van textiel. Je vindt er alles over handweven, maar ook over weven op industriële weefgetouwen uit heden en verleden.

 

In deze blog lees je over de basics van weven, weefgetouwen, vrouwelijke wevers uit de geschiedenis en digitaal jacquard weven.

 

Tip 1 : Een compleet handboek

Woven textile design / Jan Shenton. - London : Laurence King, 2014.

Dit boek is ondertussen alweer 10 jaar oud, maar toch een van de modernere naslagwerken over weven. De schrijver is Jan Shenton, ontwerper voor bedrijven als Louis Vuitton, Donna Karan, Polo Ralph Lauren en docent Woven Textiles aan de Loughborough University. In het boek vind je duidelijke bindingstekeningen en veel afbeeldingen van weefsel in kleur. Het is een mooie, uitgebreide introductie tot weven voor iedereen die een breed scala aan stoffen wil ontwerpen en produceren.

Tip 2 : Digitaal weven

Digital Jacquard Design / Julie Holyoke. - Londen : Bloomsbury, 2013.

De uitvinding van het Jacquard weefgetouw wordt ookwel gezien als de start van ons digitale tijdperk. Aan het begin van de negentiende eeuw ontwikkelde Joseph-Marie Jacquard een mechanisme om het weven van een patroon te automatiseren. Ze bedacht kaarten met gaatjes erin die via touwen de ketting van een weefgetouw aan kunnen sturen.

Intussen worden jacquard weefgetouwen met de computer aangestuurd en niet meer met een mechanische Jacquard kop. In het TextielLab staan meerdere computergestuurde Dornier weefmachines met een Staübli jacquardkop.

 

Digital Jacquard Design biedt een heldere en visuele inleiding op het leren maken van weefpatronen voor een digitaal bestuurd weefgetouw. 

 

Tip 3: Bauhaus wever verbindt kunst en ambacht 

Anni Albers : on weaving / Anni Albers. - London : Studio Vista, 1966. 

 

Kunstenaar Anni Albers is recent herontdekt. Ze was te zien op een tentoonstelling in het Kunstmuseum Den Haag 2023 samen met haar man Josef Albers en kreeg een solotentoonstelling in Tate Modern, London in 2018. Tate modern schreef over de tentoonstelling:

 

"A long overdue recognition of Anni Albers's pivotal contribution to modern art and design, this is the first major exhibition of her work in the UK."

Anni Albers is opgeleid aan het Bauhaus in Duitsland. Net als Nederlandse vrouwen zoals Kitty van de Mijll Dekker en Lisbeth Oestreicher, mocht zij als vrouw zich alleen op de weefkunst richten. Door haar onderzoek naar de abstractie van weven en het materiaalbewustzijn dat in het Bauhaus zo belangrijk was, ontwikkelde zij zich tot een beeldend kunstenaar met grote impact tot op de dag van vandaag. 

Haar boek On weaving werd voor het eerst gepubliceerd in 1965. Handweefgetouwen én massaproductie komen aan bod; voorbeelden van haar eigen werk en precolumbiaans textiel. Het boek is verkrijgbaar in een nieuwe editie uit 2017. 

 

Tip 4 : Weefgetouwen van over de hele wereld 

A world of looms : weaving technology and textile arts / Ed.: Zhao Feng ... [et al.]. - [s.i.] : Zhejiang, 2019.  

Sinds de steentijd is weven onderdeel van het menselijk leven. Het is een van de eerste technologieën die wiskundig denken vereist, om met schering en inslag complex textiel te ontwerpen. Over de hele wereld is deze technologie ontwikkeld. Daarbij werden verschillende soorten weefgetouwen gebruikt. 

 

Het boek A world of looms geeft een overzicht van representatieve weefgetouwen van over de hele wereld. Expertwevers uit verschillende landen komen aan het woord in dit boek. Een fantastisch overzicht van weefgetouwen van alle landen en uit alle tijden.

 
Dit boek is geschreven bij de tentoonstelling A World of Looms in het China National Silk Museum in 2018. 

Tip 5 : Het handweven honderd jaar geleden 

  1. Kunsthandweven volgens de Rozengang-techniek / door Riek van der Heyden. - Amsterdam : Kosmos, 1933. Uit de serie Weten en kunnen, no. 167.
  2. Het handweven : handleiding bij het leeren weven op verschillende toestellen / door Margaretha Verwey. - [S.l. : s.n., ca. 1925]. 
  3. Handleiding voor het weven / Mevr. Jo Schiff-Röthengatter. - Amsterdam : Goede en goedkope lectuur, 1919.
  4. Kunst-handweven : geïllustreerde handleiding t.g.v. school en thuis voor het aanleeren der technieken van kunst- en spoelweven op den handweefstoel / door Elis M. Rogge en Louise H. Wildt. - Amsterdam : Van Holkema & Warendorf, [1911].
  5. Weven op het kleine toestel : handleiding voor het aanleeren der verschillende weeftechnieken op het "vrouw en haar huis-rekje" / door Geertruid de Graaff en Elis M. Rogge. - Amsterdam : Van Holkema & Warendorf, [s.a.]. Uit de serie Bibliotheek de vrouw en haar huis ; nr. VIII. 

Deze vijf titels komen allemaal uit het begin van de twintigste eeuw. De eerste feministische golf was al aan de gang, maar vrouwen uit de rijkere milieus mochten niet buitenshuis werken. Thuis handwerken mocht wel. Ellis Rogge schrijft in Kunst-handweven:

"Het vrouwenleven is bijna niet te denken zonder handenarbeid van welken aard ook. Het is verpoozing na ingespannen geestesarbeid, na vermoeiende huishoudelijke bezigheden, het tot zichzelf komen na ’t vervullen van plichten in ’t sociale leven."

Ellis Rogge was uitgever van De vrouw en haar huis, een tijdschrift voor vrouwen. Zij werkte wel buitenshuis, net als Mevr. Jo Schiff-Röthengatter, directrice van een kunstweefschool en Margaretha Verwey, Nederlands textielkunstenaar, tekenaar en eigenaar van de winkel Hollandsch Kunstnaaldwerk, waar in 1908 meer dan twintig meisjes weefden en borduurden.

Ondernemende vrouwen dus, die daarnaast deze mooie boeken over weven schreven. Je leest over de voorbereiding van het weven, patroontekeningen en verschillende weeftechnieken van de rozengang, gobelin weven, bandweefsel en smyrna tot herdersweefsel en geruit weefsel. 

 

Hopelijk heeft deze blog je geïnspireerd om zelf aan de slag te gaan! Als je nog meer wilt ontdekken, nodigen we je uit om een bezoek te brengen aan onze uitgebreide bibliotheek. Onze toegewijde bibliothecaris Jantiene van Elk staat klaar om al je vragen te beantwoorden en te voorzien van deskundig advies. De boeken worden niet uitgeleend, maar je mag altijd foto’s en scans maken om thuis nog eens rustig te kunnen bestuderen.

Dus, waar wacht je nog op? Pak je naalden, garen en stoffen en laat je creativiteit de vrije loop. We zijn benieuwd naar wat jij dit najaar gaat maken, dus deel je creaties met ons op Facebook of Instagram door ons te taggen. En tot snel in het museum en de bibliotheek!

 

Openingstijden bibliotheek:

Voor individuele bezoekers is de bibliotheek open van dinsdag tot en met donderdag van 10.00 uur tot 17.00 uur en op vrijdag op afspraak.

Contact

T: 013 54 94 516
E: [email protected]