Kleurstof

9 April 2022 T/M 13 November 2022

Textiel is er in alle denkbare kleuren. Maar wat maakt je favoriete spijkerbroek eigenlijk blauw? In de tentoonstelling ‘Kleurstof’ ontdek je alles over het verven van textiel: van de oorsprong van kleurstoffen tot de verhalen die erachter schuilgaan en de impact die het heeft op mens en milieu.

Over de tentoonstelling

De kleuren geel, blauw en rood zijn het uitgangspunt van ‘Kleurstof’. Het werk van verschillende kunstenaars en (mode)ontwerpers als Claudy Jongstra, Antonio José Guzman & Iva Jankovic, Nienke Hoogvliet, Aboubakar Fofana en Nan Groot Antink geeft je een blik op de schoonheid en de dilemma’s van geverfd textiel. Ontdek de grootste uitdagingen voor ambachtslieden, designers, wetenschappers en kunstenaars van vroeger tot nu en welke oplossingen er gevonden zijn. Neem een kijkje in de Verfplantentuin om te zien met welke planten je textiel kunt verven. En doe mee aan het familiespel om te ervaren hoe kleuren tot leven komen door ze te voelen, ruiken en zélfs proeven!

Overzicht expositieruimte, foto: Josefina Eikenaar
Installatie genaamd 'Turkish Red' van Studio Formafantasma, foto: Merel van Dooren
Luistertour over kleuren, onderdeel familiespel, foto: Merel van Dooren
PUMA x Living Colour, kleding geverfd met levende bacteriën, foto: Info Foertsch
Verfplanten terrein Textielmuseum, foto: Merel van Dooren
Entree tentoonstelling, foto: Merel van Dooren
Kleuren ruiken, onderdeel familiespel, foto: Merel van Dooren
Overzicht expositieruimte, foto: Josefina Eikenaar

Uitgelicht: Claudy Jongstra geïnspireerd door archeologische vondst

Kunstenaar Claudy Jongstra staat wereldwijd bekend om haar expertise in het verven met planten. Ze gebruikt het kleurenpalet van de natuur in haar typerende installaties en wandkleden gemaakt van gevilte wol. Speciaal voor ‘Kleurstof’ ging Jongstra aan de slag in het TextielLab, waar ze haar allereerste geweven kunstwerk maakte. Het werk is geïnspireerd op een bijzondere archeologische vondst: een stukje textiel van maar liefst 2.800 jaar oud dat onlangs gevonden werd in de Uden-Slabroekse Heide. Wetenschappers ontdekten een pied-de-poule patroon in het stukje stof dat ooit geverfd was in de kleuren blauw en rood. Zowel het patroon van deze archeologische vondst, als de kleurstoffen waar het ooit mee geverfd werd en het verval dat in de loop der jaren is ontstaan zijn verwerkt in een nieuw wandkleed.

Claudy Jongstra in het TextielLab aan het werk aan nieuw wandkleed, foto: Willeke Machiels

Op kleurenontdekking met de kids

In de ‘Kleurstof’ vind je een speciaal familiespel. Ga op ontdekkingstocht en volg het kleurenspoor waarin kleuren werkelijk tot leven komen. Hoeveel soorten blauw kun je ontdekken? En wist je dat het mooiste rood gemaakt wordt van schildluizen? Niet alleen textiel, maar ook roze koeken krijgen hun kleur door dit kleine beestje. Ontrafel samen met de familie antwoorden op al je vragen over kleur.

Uitgelicht: Nieuw kunstwerk geverfd met planten van eigen bodem

Ter gelegenheid van ‘Kleurstof’ heeft het TextielMuseum een Verfplantentuin aangelegd in samenwerking met buurtbewoners, tuinontwerper Maaike Bertens en kunstenaar Nan Groot Antink. De Verfplantentuin vormt het startpunt voor een nieuw werk van Nan Groot Antink genaamd ‘Van aster tot zuring: verfplanten & verhalen’ dat ze samen met de buurtbewoners maakt. Gedurende de tentoonstelling zal het werk in de expositieruimte groeien. Neem zelf een kijkje in de Verfplantentuin op ons terrein en ontdek welke planten er gebruikt kunnen worden om textiel te verven.

Buurtbewoners werken in de Verfplantentuin van het TextielMuseum

De installatie in de tentoonstelling, foto: Josefina Eikenaar

Het verhaal achter de kleurstof Indigo

Indigo is een natuurlijk pigment dat gebruikt kan worden om textiel in verschillende tinten blauw te verven. Het heeft een rijke historie die diverse culturen en delen van de wereld met elkaar verbindt. Kunstenaars Antonio José Guzman en Iva Jankovic onderzoeken de koloniale geschiedenis van indigo. De kleurstof werd vroeger als erg waardevol gezien en werd bijvoorbeeld gebruikt bij spirituele tradities. Daarnaast was het een kostbare grondstof die door tot slaaf gemaakten verbouwd werd op plantages in het gekoloniseerde Amerika.

In opdracht van het museum verwerkten Guzman en Jankovic de inzichten van hun onderzoek in een monumentale installatie van indigo doeken. De doeken zijn in het TextielLab geborduurd met symbolen uit traditionele Afrikaanse geschriften en alfabetten, om opnieuw zichtbaarheid te geven aan de Afrikaanse cultuur die door de Europese kolonisatie werd onderdrukt. De installatie kwam tot stand in samenwerking met indigomeester Sufiyan Khatri en de experts van het TextielLab.

De textiele doeken voor de installatie van Guzman en Jankovic worden geverfd in India, foto: Atelier GF Workstation

Guzman en Jankovic vertalen Afrikaanse geschriften en alfabetten naar ontwerp, foto: Tommy de Lange

Guzman en Jankovic aan het werk in het TextielLab met borduurexpert Frank de Wind, foto: Tommy de Lange

Kleurstof workshops & masterclasses

Ga zelf aan de slag met textiel en kleurstoffen in een workshop, verdiepende masterclass of activiteit voor kinderen. Er is voor ieder wat wils, bekijk hier ons actuele aanbod: