Nieuwe collectieopdrachten mogelijk dankzij Mondriaan Fonds

Dankzij steun van het Mondriaan Fonds kunnen we van start met nieuwe collectieopdrachten. Middels deze opdrachten bieden we jonge kunstenaars de mogelijkheid zich te ontwikkelen en houden we onze collectie zowel divers als actueel.  

Met de subsidie die toegekend is door het Mondriaan Fonds kunnen we in 2024 en 2025 drie jonge kunstenaars uitnodigen om zich te verdiepen in de Collectie Driessen; de historische kern van de collectie van het TextielMuseum. De kunstenaars Ratri Notosudirdjo, Christine Ayo en Sandim Mendes zijn geselecteerd om vanuit hun diverse culturele achtergronden en onderzoeksinteresses de Collectie Driessen kritisch te onderzoeken. De inzichten die hieruit komen vormen vervolgens het startpunt voor het ontwikkelen van nieuw werk in het TextielLab.

Jong talent

De werken van de jonge kunstenaars worden uiteindelijk opgenomen in de collectie van het museum en tentoongesteld in twee tentoonstellingen in 2026, waarbij volop aandacht is voor het onderzoeks- en maakproces. In het collectiebeleid ligt het accent op het slaan van bruggen tussen kunst en vormgeving, ambacht en innovatie, de eigen (historische) collectie en opdrachten ontwikkeld in het TextielLab. Hiermee dragen we bij aan cultureel erfgoed.

Foto: Maria van der Heyden

De Collectie Driessen

De Collectie Driessen is in 1954 door de gemeente Tilburg aangekocht en betekende het begin van de collectie van het TextielMuseum. Ze bevat stalen- en receptenboeken, textielvoorwerpen en archiefmateriaal verzameld door de familie Driessen. Deze familie runde in de 19e en begin 20e eeuw de succesvolle textieldrukkerij De Leidsche Katoenmaatschappij. De Driessens reisden de wereld rond voor onderzoek naar kleurstoffen en drukontwerpen, en verzamelden bijvoorbeeld Indonesische batiks en enkele Indiase palempores. Het bedrijf was een tijdlang een belangrijke speler in de ontwikkeling van de imitatie wasdrukindustrie gericht op de West- en Oost-Afrikaanse markt. Het is duidelijk dat het bedrijf kon floreren dankzij, en ook een belangrijke bijdrage leverde aan de handelsmarkten en machtsstructuren van het koloniale systeem. De Driessens (en andere Europese textielproducenten) verzamelden textielen van diverse culturen uitsluitend vanuit een economisch gedreven interesse. Technische en esthetische appropriatie van de koloniale ‘ander’ stonden centraal in hun werkwijze - de context, betekenis en erkenning van de origine van de ontwerpen is echter niet door hen gedocumenteerd.

Het onderzoek

Naast kunstenaars Ratri Notosudirdjo, Ayo en Sandim Mendes is socioloog Rolando Vázquez aangehaak als externe adviseur in het onderzoeksproces. Daarnaast zijn ons team van conservatoren, bibliothecaris en productontwikkelaars van het TextielLab nauw betrokken om deze belangrijke collectie verder te ontsluiten en artistiek te duiden. Doel is om stiltes en hiaten aan het licht te brengen en te leren over de historische impact van de Leidsche Katoenmaatschappij. Rolando Vázquez staat kunstenaars en team bij met zijn uitgebreide kennis van dekoloniale theorie en onderzoeksmethodologie. De resultaten van het onderzoek en de artistieke werken zullen worden gepresenteerd tijdens publieke meetings en in een tentoonstelling die in 2026 in het museum plaatsvindt.

We vinden het cruciaal om diverse culturele en kritische perspectieven op de collectie te richten door kunstenaars uit te nodigen om te reageren op de collectie en actuele thema’s in een globaliserende wereld. De vraagstukken die worden aangeraakt zullen zeker niet worden ‘opgelost’, maar we hopen met deze collectieopdrachten een aanzet te geven tot het proces van dekolonisatie met betrekking tot de textiele collectie en de historische impact van de Collectie Driessen wereldwijd. Het onderzoek bewerkstelligt daarmee niet alleen een bijdrage aan de duiding van onze eigen collectie en lokaal erfgoed, maar draagt ook bij aan het onderzoek van onderbelichte aspecten van de Collectie Nederland.  

Meer weten over onze collectieopdrachten? Lees dan het artikel We bouwen onze collectie uit