Het TextielLab | TextielMuseum stimuleert talentontwikkeling. Sanet (29) loopt van september tot en met december 2016 stage bij een van onze productontwikkelaars Weven in het TextielLab | TextielMuseum. Ze heeft Interieur Architectuur gestudeerd aan de universiteit van Pretoria in Zuid-Afrika en heeft in juni van dit jaar haar Master of Arts gehaald in Parijs. Tussen haar studies door heeft ze vier jaar werkervaring opgedaan als ontwerper bij Tonic Design in Johannesburg.
Je bent dus ontwerper. Kun je daar iets meer over vertellen?
"Door mijn opleiding tot interieurarchitect ben ik veel waarde gaan hechten aan producten en ruimtes die origineel zijn en gemaakt met respect. Ik ben geïnteresseerd in de achterliggende betekenis van een product of ontwerp en wie er aan heeft bijgedragen. Alle vormen van design motiveren mij: van architectuur en interieur tot de meer ambachtelijke vormen zoals keramiek en textiel. Als ontwerper streef ik ernaar om creatieve oplossingen te vinden voor de tijd waarin wij nu leven. Ik maak vooral veel ruimtelijke ontwerpen en kleinere producten. Zo heb ik bijvoorbeeld een award gewonnen voor een duurzame lamp. Het is een hedendaagse interpretatie van de olielamp met een oplaadbare Ledlamp, als antwoord op de complexe situatie van de energievoorziening in Zuid-Afrika. Een ander ontwerp dat ik samen met collega-ontwerpers heb gemaakt is een opbergmeubel. De panelen van het meubel zijn met textiel bekleed die door lokale ambachtsvrouwen in Zuid-Afrika zijn geweven. Dit ontwerp was te zien in de tentoonstelling ‘A new wave’, samengesteld door Southern Guild Gallery in Kaapstad."
Wat is de reden dat je vanuit Zuid-Afrika helemaal naar Nederland komt voor een stage in het TextielLab?
"Ik ken het TextielMuseum | TextielLab al best lang. Ik las over een project dat hier was gemaakt en daarna ben ik mij er meer in gaan verdiepen. Vervolgens ben ik het TextielMuseum | TextielLab structureel gaan volgen. Voor mijn studie Interieur Architectuur kwam ik al veel in aanraking met textiel en ook tijdens mijn studie in Parijs lag mijn focus op textiel. De keuze om naar Europa te gaan lag voor de hand omdat Europa een lange geschiedenis heeft in kunst en design waarvoor ik veel respect en waardering heb. Als creatief persoon denk ik dat het heel belangrijk is om verschillende standpunten te onderzoeken en je horizon te verbreden."
"Ik verwonder mij erover dat iets uit de natuur getransformeerd kan worden tot zo 'n mooi eindproduct."
Wat is je eerste herinnering aan textiel?
"Dat gaat al ver terug. Mijn moeder kon heel goed naaien en breien. Ze was altijd wel iets aan het maken. Ik vond het als kind zo magisch om te zien hoe zij van een plat stuk stof iets kon maken dat je kon dragen. Ik herinner mij het geruststellende geluid van de naaimachine in de avond en ik kon dagen achter elkaar kijken hoe zij de genaaide stukken bij elkaar bracht tot een elegant en mooi kledingstuk. In textiel zitten verhalen verweven: de keuze voor kleur en patroon, de herkomst ervan, maar ook de persoon die het maakt en de uiteindelijke drager. Een product dat de behoeftes van de drager reflecteert is een goed ontwerp. Massaproductie zorgt ervoor dat iedereen hetzelfde draagt, daarom spreekt het ontwerpen voor een individu mij meer aan. Het idee dat je iets creëert dat helemaal op maat is gemaakt voor iemand, vind ik belangrijk."
Van welk soort textiel, binding of garen gaat jouw hart sneller kloppen?
"Als kind was ik al erg gevoelig voor kleurcomposities. Ook in het TextielLab kan ik helemaal enthousiast worden als ik bepaalde kleuren garens zie die samen een mooie combinatie vormen. Ik heb ook een tactiele gevoeligheid; ik wil graag garens en stoffen aanraken en hun textuur voelen. Vooral natuurlijke garens als katoen, linnen en wol vind ik fijn om mee te werken. Ik heb veel waardering voor de herkomst van natuurlijk garen en vind het verhaal erachter bijzonder. “Waar heeft het gegroeid?”, “wanneer is het geoogst?”, “hoe is het verwerkt en geverfd?” zijn vragen die in mij opkomen als ik achter de weefmachine in het TextielLab sta waar de meest prachtige producten worden gemaakt. Ik verwonder mij erover dat iets uit de natuur getransformeerd kan worden tot zo'n mooi en doordacht eindproduct."
Foto: Sanet bij een van de weefmachines in het TextielLab.
Welke ontwerpers/kunstenaars zijn je twee grootste voorbeelden of inspireren jou het meest?
"Dat is echt een hele moeilijke vraag! Ik vind zo veel ontwerpers en kunstenaars op verschillende manieren inspirerend. Studiopepe bewonder ik om hun benadering en aandacht voor detail en Oki Sato meer voor zijn eenvoudig doordachte ontwerpen. Faye Toogood inspireert mij juist meer door haar eerlijke gebruik van, en waardering voor, materiaal. En Dimore Studio wil ik nog graag noemen, omdat zij prachtige ruimtes samenstellen en ontwerpen. De lijst van favorieten is nog een stuk langer."
"Kunstenaars komen niet alleen hier om hun werk te laten maken, ze ontwikkelen het hier ook. Er wordt alle tijd genomen om het beste uit het ontwerp te halen."
Welk project, waar je aan hebt meegeholpen, heeft jou verrast of verbaasd?
"De collectieopdracht van Formafantasma voor het TextielMuseum was heel interessant om te volgen. Ik kan mij vanuit mijn eigen ontwerpersachtergrond erg vinden in hun denkwijze en manier van ontwerpen. Het is bijzonder hoe zij van garens, die zo vormbaar zijn, lichtsculpturen kunnen maken. Annette Cords was ook een project dat indruk heeft gemaakt. Haar werk heeft een graffiti-achtig design en is in lagen opgebouwd. Ik heb mij verbaasd over hoe veel lagen een glad stuk textiel kan hebben!"
Wat maakt voor jou het TextielLab uniek?
"De belangrijkste reden is dat kunstenaars en ontwerpers hier niet alleen komen om hun ontwerpen te laten maken, maar dat zij het hier ook ontwikkelen met de medewerkers van het TextielLab. Ze staan open voor de kennis die het TextielLab biedt. Er wordt alle tijd genomen om het beste uit het ontwerp te halen en dit te ontwikkelen."
Hoe ziet jouw dag in het TextielLab er uit?
"Ik begin mijn dag sowieso met koffie! Het is leuk om te zien en horen hoe alle medewerkers aan hun dag beginnen. Daarna duiken we de agenda in om te kijken wat de planning is. Klanten komen altijd rond 10:00u, dus voor die tijd bereiden we het één en ander voor, zoals proeven maken. Als er een klant is dan is hij/zij meestal voor een hele of halve dag ingepland. Dan wordt er besproken wat de klant wil en er wordt gekeken naar de bijpassende garens. Hiermee gaan we vervolgens aan de slag en experimenteren we. De planning na de lunch is vaak afhankelijk van wat besproken en besloten is in de ochtend. Afhankelijk van de grootte van een project komt een klant meerdere keren terug. Om vijf uur gaan de machines uit en valt het stil in het museum. Dan realiseer ik mij pas: tijd om naar huis te gaan. De dagen vliegen voorbij!"
Wat zijn je toekomstplannen op korte en lange termijn?
"Na mijn stage in het TextielLab | TextielMuseum ga ik terug naar Zuid-Afrika. Ik heb daar samen met mijn zus, die architect is, een bureau: Studium Design Office. Het laatste jaar heb ik op afstand aan opdrachten gewerkt. Ik kies er bewust voor verder niet veel vooruit te plannen. Ik heb waardering voor de alledaagse dingen en hoe deze kunnen ontwikkelen tot nieuwe projecten. Ik zie dus graag hoe het loopt en wat de dagen mij brengen. Deze manier van denken draagt bij aan mijn creatieve vrijheid."
Welke ervaring neem je mee terug naar Zuid-Afrika?
"De ‘hands on’ mentaliteit. Op mijn eerste dag mocht ik gelijk aan de slag met de machines en programma’s. Ook het geduld en de bereidheid van de medewerkers om je te helpen is heel inspirerend geweest. Ik ga terug met veel goede herinneringen aan de mensen en projecten van het TextielLab | TextielMuseum."
